Γράμματα και σύννεφα και πουλιά που πετούν στον ουρανό, ένα σπίτι και το «καλωσόρισμα» σε ένα στρατόπεδο προσφύγων, λεπτά διαφανή γλυπτά στον νεοϋορκέζικο ουρανό συγκροτούν το νέο έργο που παρουσιάζεται από τις 30 Απριλίου στην ταράτσα του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης.
Ο καλλιτέχνης που παρουσιάζει το πρώτο μεγάλο έργο του στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει μεταμορφώσει την ταράτσα του ΜΕΤ είναι ο Κοσοβάρος Petrit Halilaj και ο τίτλος του έργου του είναι «Abetare». Από τους πιο αναγνωρισμένους καλλιτέχνες στον κόσμο σήμερα, ο Petrit Halilaj χρησιμοποιεί στον τίτλο του έργου του τη λέξη που σημαίνει αλφαβητάρι, ένα εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο που χρησιμοποιείται στα δημοτικά σχολεία του Κοσόβου, της Αλβανίας, του Μαυροβουνίου, για να γράψει με σχέδια και λέξεις τη δική του διαδρομή προς την ελευθερία.
Η τέχνη έχει σώσει τη ζωή του Halilaj. Ήταν πάντα μια διέξοδος και ένα παράθυρο στη φαντασία, το όνειρο και την αφήγηση ιστοριών.
Γεννημένος το 1986 στην τότε Γιουγκοσλαβία, στο σημερινό Κοσσυφοπέδιο, ο Halilaj ήταν 13 ετών όταν το σπίτι της οικογένειάς του κάηκε ολοσχερώς από τα σερβικά στρατεύματα. Αυτός και η οικογένειά του –έχει τέσσερα μικρότερα αδέλφια– μεταφέρθηκαν αργότερα σε αλβανικό προσφυγικό καταυλισμό. Εκεί ζωγράφισε 38 σχέδια, τα μισά με πουλιά σε ειδυλλιακά τοπία, τα άλλα μισά με καμένα σπίτια, τανκς και Σέρβους στρατιώτες με όπλα και ματωμένα μαχαίρια από τις σφαγές που είχε δει, τα οποία τελικά τροφοδότησαν μια από τις πιο ηλεκτρισμένες από βιώματα σταδιοδρομίες στη σύγχρονη τέχνη.
Ο Halilaj είναι σήμερα ένας παγκοσμίως αναγνωρισμένος εννοιολογικός καλλιτέχνης, τα σαγηνευτικά και συχνά παιδικά γλυπτά, σχέδια και εγκαταστάσεις του οποίου αφηγούνται πολύ προσωπικές ιστορίες για έναν κόσμο στον οποίο οι προσφυγικές κρίσεις, η έλλειψη στέγης και οι πόλεμοι βρίσκονται στο καθημερινό λεξιλόγιο. Ζει και εργάζεται στο Βερολίνο, στην Πρίστινα και στην Ιταλία. Έχει εκπροσωπήσει το Κοσσυφοπέδιο στην Μπιενάλε της Βενετίας, έχει πάρει μέρος στην Μπιενάλε του Βερολίνου το 2010 και έχει κάνει ατομικές εκθέσεις στο New Museum της Νέας Υόρκης, στο Hammer Museum στο Λος Άντζελες και στην Tate St. Ives στην Αγγλία.
Στην ταράτσα του ΜΕΤ έχει «χτίσει» έναν προσωπικό χάρτη με την τροχιά των ονείρων, της ζωής και της φαντασίας του. Προέρχεται από την ταξιδιωτική του εμπειρία τα δυο τελευταία χρόνια, όταν ταξίδεψε πίσω, όχι μόνο στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά στην Αλβανία, το Μαυροβούνιο, τη Σλοβενία, την Κροατία, τη Βοσνία, τη Σερβία, σε όλες τις χώρες που φοβόταν να αντικρίσει πριν από μερικά χρόνια.
Το ταξίδι του ξεκίνησε από την Αλβανία, όπου βρισκόταν ο προσφυγικός καταυλισμός που έζησε, και συνεχίστηκε σε πολλές μικρές πόλεις. Ήταν ένα ταξίδι θεραπείας ενός τραύματος που έχει καθορίσει την τέχνη και την αφήγησή του. «Η ιστορία που λέει ο Petrit είναι πάντα η ιστορία του, αλλά είναι και η ιστορία της κοινωνίας μας», λέει ο Max Hollein, διευθυντής του ΜΕΤ.
Πηγή: LIFO