Γιγάντιες γάτες σε γειτονιές της Κύπρου (σε πόλεις και γραφικά δρομάκια των χωριών), γαϊδούρια με γκλίτερ, παραλίες με νεροτσουλίθρες και γειτονιές με μεγάλες ντίσκο μπάλες, ο φάρος στα Περβόλια καλυμμένος με ένα κέντημα, οι Τάφοι των Βασιλέων με πολύχρωμες κουρτίνες και ιριδίζοντα φώτα και άλλα ευφάνταστα σενάρια γίνονται (σχεδόν) πραγματικότητα. Ο Cyprus Surreal, ο λογαριασμός στο Instagram που βάλθηκε να μας μεταφέρει σε μια σουρεαλιστική και άκρως ενδιαφέρουσα Κύπρο, γίνεται όλο και πιο δημοφιλής και μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε το γιατί.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το Cyprus Surreal;
Η αρχική ιδέα πίσω από το Cyprus Surreal γεννήθηκε πολύ πριν από τη δημιουργία του εν λόγω λογαριασμού, όταν ως νέος γραφίστας προσπαθούσα πάντα να δημιουργήσω σουρεαλιστικούς κόσμους και καταστάσεις μέσα από την ψηφιακή τέχνη. Η ανάγκη μου, αν μπορώ να το θέσω έτσι, για κόσμους διαφυγής με ώθησε στη δημιουργία του Cyprus Surreal, όπου ο μικρόκοσμος της Κύπρου συνυπάρχει με τη φαντασία μου σε ένα αρμονικό περιβάλλον.
Οι εικόνες που παρουσιάζεις δείχνουν μια Κύπρο σίγουρα σουρεαλιστική, αλλά και κάπως δυστοπική και φουτουριστική. Ποιο ήταν το δικό σου όραμα όταν άρχισες να φτιάχνεις αυτό τον κόσμο;
Ζούμε σε ένα κράτος όπου ο σουρεαλισμός, δυστυχώς ή ευτυχώς, υπάρχει σε πολύ μεγάλο βαθμό. Η ανάγκη μας για πρωτοπορία ή για τη διατήρηση καταστάσεων που μας βολεύουν, μας ωθεί στην προβολή σουρεαλιστικών εικονών ως κράτος στον έξω κόσμο. Από μικρός θυμάμαι τον εαυτό μου να ονειροπολεί κατά τη διάρκεια της ημέρας και να ζει μεταξύ του πραγματικού και του φανταστικού κόσμου, προσπαθώντας να ξεφύγει από τις όποιες καταστάσεις με τοποθετούσαν κάποιοι άλλοι. Ήθελα αυτά που έβλεπε το μυαλό μου να τα αποδώσω σε μια εικόνα, και έτσι αυτό που βλέπετε στον λογαριασμό μου είναι η δική μου εκδοχή για την Κύπρο, για το πώς μπορεί να ήταν, να είναι ή να γίνει.
Ποια ήταν η πρώτη εικόνα που έφτιαξες;
Αν θυμάμαι καλά, η πρώτη εικόνα που έφτιαξα δεν είναι καν δημοσιευμένη στον λογαριασμό μου. Είχα τραβήξει μια εικόνα με το κινητό μου από μια παλιά μεγάλη ξύλινη πόρτα σε μια πόλη και ψηφιακά είχα προσθέσει τεράστια γράμματα σε μορφή κίτρινων μπαλονιών. Ήταν για τις ανάγκες μιας εκδήλωσης και η όλη δημιουργία της ήταν εντελώς τυχαία, χωρίς απώτερο σκοπό αρχικά. Στην ουσία, όμως, ήταν ο λόγος που με ώθησε στη δημιουργία του λογαριασμού μου, μιας και ενθουσίασε αρκέτα τον κόσμο.
Περιέγραψε μας τη διαδικασία δημιουργίας μιας εικόνας μέχρι να φτάσει στο τελικό αποτέλεσμα που βλέπουμε στο Instagram. Πού σταματά η φωτογραφία και πού ξεκινά το A.I.;
Ξεκινάω πάντα με την επιλογή της αρχικής ιδέας που θα πλαισιώνει την εικόνα. Μπορεί να αρχίσει με μια εικόνα που τράβηξα με το κινητό και που θα την επεξεργαστώ στο μέγιστο, προσθέτοντας στοιχεία. Μπορεί η εικόνα που θα δημιουργήσω να είναι βασισμένη σε μια εικόνα που έδωσα εγώ στο AI και μου έδωσε το αποτέλεσμα που ζήτησα, ή ακόμα και εντελώς μοναδική, αλλά πάντα βασισμένη στα γεωγραφικά δεδομένα της Κύπρου. Αν η εικόνα που μου δίνει το AI δεν με ικανοποιεί, τότε είναι εκεί που αρχίζει η ψηφιακή επεξεργασία του κάθε στοιχείου ώστε να νιώσω ότι υπάρχει ως κατάσταση.
Σε κάθε περίπτωση, η κάθε εικόνα στο τέλος πρέπει να με ικανοποιεί ως καλλιτέχνη, για να νιώσω ότι αποδίδει αυτό που είχα στο μυαλό μου, αλλά και να πληρεί τα στοιχεία του σουρεαλισμού που εγώ έθεσα για τις δημιουργίες μου.
Πώς εμπνέεσαι το σουρεαλιστικό στοιχείο της κάθε εικόνας;
Όλες οι ιδέες ξεκινούν πάντα στο μυαλό μου. Κύρια έμπνευσή μου είναι η μεσογειακή κουλτούρα της Κύπρου. Μπορεί να περπατάω στον δρόμο και ξαφνικά να δω ένα εγκαταλελειμμένο παλιό κτίριο ή ένα φυσικό τοπίο, και τότε έρχεται στο μυαλό μου η ερώτηση: “Πώς θα φαινόταν αν υπήρχε αυτό το στοιχείο εκεί;”. Μπορεί να κάθομαι κάπου ήσυχα και ξαφνικά να μου έρθει η “Θεία Φώτιση”. Κάποιες άλλες φορές μπορεί απλά να δουλεύω σε κάτι και με τη δουλειά, να έρχονται ιδέες και να προστίθενται στην αρχική. Υπάρχουν και φορές που θέλω να αποδώσω μια κατάσταση ή ένα συμβάν, και τότε παίρνω ένα στοιχείο από το θέμα μου και το τοποθετώ στον δικό μου κόσμο. Και κάπως έτσι αρχίζει η δημιουργία.
Αν έπρεπε να ξεχωρίσεις τρεις εικόνες σου, ποιες θα ήταν και γιατί;
Σίγουρα η πρώτη εικόνα που θα ξεχώριζα είναι η discoball σε μια παλιά τουρκοκυπριακή γειτονιά της Λάρνακας ή “μαντομαχαλλά” όπως αποκαλούντε. Η αντίθεση του παλιού δρόμου και των κτιρίων σε συνδυασμό με μια τεράστια discoball στη μέση αυτών των στοιχείων, κατά τη διάρκεια της ημέρας μάλιστα, με κάνει να θέλω να περπατήσω αυτές τις γειτονιές ξανά και να χορέψω.
Η δεύτερη εικόνα είναι σίγουρα αυτή που έχω πρώτη στο προφίλ μου, που είχα δημιουργήσει για την 50η επέτειο της εισβολής της Κύπρου, σε συνεργασία με μια φίλη μου Τουρκοκύπρια. Μια σειρά από εικόνες που θεωρώ ότι αποτυπώνουν πλήρως τα συναισθήματα και τα όνειρά μας, τα οποία είναι κλειδωμένα και ξεχασμένα στους τόπους που μας ανάγκασαν να εγκαταλείψουμε ως λαός για τις σκοπιμότητες που είχαν άλλοι.
Η τρίτη εικόνα θα έλεγα μάλλον είναι τα γαϊδουράκια με τα γκλίτερ. Θεωρώ πως είναι μια τέλεια αποτύπωση του σύγχρονου Κύπριου/ας που προσπαθεί να ξεχωρίσει κάνοντας ό,τι μπορεί, έπειτα από αιώνες που ήμασταν υπό την κατοχή άλλων αυτοκρατοριών, και τώρα κάνουμε μικρά βήματα για να βγούμε από την αφάνεια. Είναι επίσης μια εικόνα ενός ζώου που έχουμε συνδέσει με την παράδοσή μας, και η προσθήκη των γκλίτερ του αποδίδει μια πιο μοντέρνα αλλά και περίεργη υπόσταση.
Τι σχόλια παίρνεις από τον κόσμο;
Γενικά, έχω λάβει πολλή στήριξη και θετικά σχόλια από πολλούς ανθρώπους. Δεν το περίμενα, για να είμαι ειλικρινής, αλλά είδα ότι πολλοί συμπολίτες μου έχουν τελικά κάπου κρυφά στο μυαλό τους μια αγάπη για τον σουρεαλισμό και ειδικά για τον Κυπριακό σουρεαλισμό. Υπάρχει μια μερίδα του επιχειρηματικού κόσμου που με προσεγγίζουν για συνεργασίες, και θεωρώ ότι αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα για μένα. Δηλαδή, το να βλέπω ότι αυτό το εγχείρημα μου που δημιούργησα με ταπεινότητα αγκαλιάζεται από τόσο κόσμο, είναι για μένα το μεγαλύτερο δώρο.
Τελικά το A.I. είναι σύμμαχος ή εχθρός των καλλιτεχνών;
Το AI, όπως και οποιοσδήποτε άλλος τρόπος δημιουργίας τέχνης, είναι απλώς ένα μέσο, ένα εργαλείο. Ακριβώς όπως είναι ένα πινέλο, ένα μολύβι, ένας υπολογιστής. Είναι ένα εργαλείο. Ανεκαθεν υπήρχε πάντα ο φόβος για οτιδήποτε καινούργιο τεχνολογικά, αλλά ο καλλιτέχνης δεν αλλοιώνεται ούτε φθείρεται από τα εργαλεία του. Αν μπορούμε να δαμάσουμε τα εργαλεία που μας δίνονται, τότε μπορούμε να δημιουργήσουμε ό,τι θέλουμε.
Και επειδή είμαι σίγουρος ότι μια μερίδα καλλιτεχνών θεωρεί το AI ως ένα μέσο που κλέβει δεδομένα, θα ήθελα να ρωτήσω: αν ισχύει αυτό, τότε η τέχνη του κολάζ πού στηρίζεται ακριβώς; Ή μήπως υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη και δεν το γνωρίζω;
Αυτό θεωρώ πως είναι το AI, ένα ψηφιακό κολάζ που σκοπός του είναι να βοηθήσει τον δημιουργό και όχι να τον αντικαταστήσει, γιατί απλούστατα η τέχνη θέλει συναίσθημα, και εξ όσων γνωρίζω, η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει.
INFO
Instagram: @cyprussurreal